சிவமகேஸ்வர வழிபாட்டின் மிகச் சிறப்பான நேரமாகக் கருதப்படும் பிரதோஷ காலத்தில் பக்தர்கள் 16 வகை உபசாரங்களைச் செய்வது பாரம்பரிய சடங்கு முறையாகக் கருதப்படுகிறது. சிவபெருமானுக்கு அர்ப்பணிக்கப்படும் இந்த உபசாரங்கள் ஆன்மீக மகிமையையும் பக்தி உணர்வையும் மேம்படுத்துகின்றன.
16 உபசாரங்கள் பின்வரும் வகைகளில் நடைபெறுகின்றன:
- ஆவாஹனம் (அழைப்பு): சிவலிங்கத்திற்கு மரியாதையுடன் வரவேற்பு அளித்தல்.
- ஆசனம் (இருக்கை): பரிசுத்தமான இடம் மற்றும் பீடம் தயாரித்தல்.
- பாத்யம்: திருவடிகளைக் கழுவுதல்.
- அர்க்யம்: பரிசுத்த தண்ணீரைக் கொண்டு வழிபடுதல்.
- ஆசமனீயம்: கை மற்றும் வாய்க் கழுவுதல்.
- சிரோவஸ்த்ரம்: மலர்களால் தலைக்கு மரியாதை செலுத்துதல்.
- கந்தம்: சந்தனம் மற்றும் மணமுள்ள திரவியங்கள் அணிவித்தல்.
- புஷ்பம்: பல்வேறு நிற மலர்கள் சமர்ப்பித்தல்.
- தூபம்: தூப தீபங்கள் ஏற்றுதல்.
- தீபம்: விளக்கேற்றுதல்.
- நைவேத்தியம்: பழங்கள் மற்றும் மிட்டாய்கள் சமர்ப்பித்தல்.
- தாம்பூலம்: பாக்கு மற்றும் பெருஞ்சீவகம் வழங்குதல்.
- மங்கள தீபம்: மங்கள தீபம் ஏற்றுதல்.
- அர்தமண்டனம்: சிவமும் பார்வதியும் இணைந்த வடிவத்தைப் பார்த்தல்.
- நமஸ்காரம்: பக்தி மனப்பான்மையுடன் வணக்கம் செலுத்துதல்.
- ப்ரதக்ஷிணம்: சிவலிங்கத்தைச் சுற்றி மூன்று முறை வலமாக வருதல்.
பிரதோஷ பூஜை சிறப்பு நேரங்கள்:
- மாதத்தில் இரண்டு முறை நிகழும் பிரதோஷ நேரம்
- சந்திர பிரதோஷம் (பௌர்ணமி அன்று)
- சௌர பிரதோஷம் (அமாவாசை அன்று)
தமிழ்நாட்டில் பல்வேறு சிவாலயங்கள் பிரதோஷ பூஜைக்கு சிறப்பு ஏற்பாடுகள் செய்கின்றன. பக்தர்கள் இந்த 16 உபாசாரங்களைக் கடைப்பிடிப்பதன் மூலம் சிவபெருமானின் அருளைப் பெற முயற்சிக்கின்றனர்.
மிகப்பெரிய சிவாலயங்கள் சிறப்பு பிரதோஷ பூஜை நிகழ்ச்சிகளை நடத்தி, பக்தர்கள் பெரிய எண்ணிக்கையில் கலந்துகொள்ளும் சந்தர்ப்பத்தை ஏற்படுத்தி வருகின்றன.
