மயிலாப்பூரில் அமைந்துள்ள கபாலீஸ்வரர் கோயில் பழமையான சிவாலயமாகும். 7-ஆம் நூற்றாண்டில் பல்லவர்களால் கட்டப்பட்டதாக கருதப்படுகிறது. கடற்கரையோரம் அமைந்துள்ள இக்கோயில் தமிழக கட்டிடக்கலையின் சிறந்த எடுத்துக்காட்டாகும்.
மூலவர் சிறப்புகள்
கபாலீஸ்வரராக எழுந்தருளியுள்ள சிவபெருமான் சுயம்பு மூர்த்தியாக காட்சியளிக்கிறார். அம்பிகை ‘சிங்கார வடிவு’ என்ற திருநாமத்துடன் வீற்றிருக்கிறார். விநாயகர், முருகன், தட்சிணாமூர்த்தி ஆகியோரின் சன்னதிகளும் உள்ளன.
பாதல லிங்கம்
கோயிலின் தனிச்சிறப்பு பாதல லிங்கமாகும். சமுத்திர நீர் மட்டத்திற்கு கீழே அமைந்துள்ள இந்த லிங்கத்தை அமாவாசை நாட்களில் மட்டுமே தரிசிக்க முடியும். இது ‘மாசில் வீணையும் மாலை மதியமும்’ என திருஞானசம்பந்தரால் போற்றப்பட்டது.
நடராஜர் சன்னதி
நடராஜர் சன்னதி சிறப்பு மிக்கது. மார்கழி மாதம் ஆருத்ரா தரிசனம் சிறப்பாக கொண்டாடப்படுகிறது. தில்லை நடராஜருக்கு அடுத்தபடியாக இந்த நடராஜர் புகழ்பெற்றவர்.
திருவிழாக்கள்
பங்குனி உத்திரம், தை பூசம், மாசி மகம் ஆகிய திருவிழாக்கள் சிறப்பாக நடைபெறுகின்றன. சித்திரை பவுர்ணமியன்று கபாலீஸ்வரரின் திருக்கல்யாணம் நடைபெறுகிறது.
வழிபாட்டு முறைகள்
ஆறுகால பூஜைகள் நடைபெறுகின்றன. வெள்ளிக்கிழமை அபிஷேகம் சிறப்பானது. பிரதோஷ காலங்களில் சிறப்பு வழிபாடுகள் நடைபெறுகின்றன.
புராண சிறப்புகள்
பிரம்மன் சிவனை வழிபட்ட தலம் என்பதால் ‘பிரம்ம கபாலீஸ்வரர்’ என்ற பெயர் வந்தது. இங்கு வீழும் கடல் அலைகளின் ஓசை ஓம் என்ற பிரணவ மந்திரமாக ஒலிப்பதாக நம்பப்படுகிறது.
தல மரம் மற்றும் தீர்த்தம்
மாமரம் தல விருட்சமாகும். கபால தீர்த்தம், பாற்கடல் தீர்த்தம் ஆகியவை புனித நீர் நிலைகளாகும். பௌர்ணமி நாட்களில் இத்தீர்த்தங்களில் நீராடுவது சிறப்பானது.
குறிப்பிடத்தக்க அம்சங்கள்
63 நாயன்மார்களில் ஒருவரான திருஞானசம்பந்தர் இக்கோயிலை பாடியுள்ளார். பத்தொன்பதாம் நூற்றாண்டில் ஆங்கிலேயர்கள் காலத்தில் கோயில் புனரமைக்கப்பட்டது. இன்றும் பக்தர்களின் நம்பிக்கைக்கு உறைவிடமாக திகழ்கிறது.